Του απεσταλμένου του «Π» Θανάση Αθανασίου
Επαληθεύτηκε το ρεαλιστικό σενάριο, και μάλιστα με αναπάντεχες εξελίξεις, αναφορικά με τα επόμενα βήματα στο Κυπριακό. Οκτώ χρόνια μετά το ναυάγιο στο Κραν Μοντάνα, η διευρυμένη συνάντηση για το Κυπριακό που πραγματοποιήθηκε χθες και προχθές στη Γενεύη, παρήγαγε σημαντικά αποτελέσματα καθώς ο ΓΓ των ΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες κατάφερε, με τη θετική συμβολή των εμπλεκομένων μερών, να κρατήσει ζωντανή τη διαδικασία ανακοινώνοντας νέα διευρυμένη συνάντηση, στο ίδιο φορμάτ, περί τα τέλη Ιουλίου. Ανακοίνωσε την ίδια ώρα τον διορισμό προσωπικού απεσταλμένου για το Κυπριακό, ο οποίος δεν έχει ακόμη αποφασιστεί, καθώς και τη διάνοιξη τεσσάρων νέων σημείων διέλευσης στο πλαίσιο των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Τα σημεία διέλευσης που θα ανοίξουν θα αποφασιστούν το επόμενο διάστημα. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Τ/Κ ηγέτης ζήτησε τη διάνοιξη του οδοφράγματος Μιας Μηλιάς, ενώ ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης απάντησε ότι πρέπει να ανοίξουν τέσσερα σημεία διέλευσης. Θέση την οποία υιοθέτησε ο ΓΓ των ΗΕ.
Οι ανακοινώσεις Γκουτέρες
Ο Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ, «αποφάσισαν μια σειρά από πρωτοβουλίες για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και συγκεκριμένα το άνοιγμα τεσσάρων νέων σημείων διέλευσης, αποναρκοθέτηση, τη δημιουργία μιας Τεχνικής Επιτροπής για τη Νεολαία, πρωτοβουλίες για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, την παραγωγή ηλιακής ενέργειας στη νεκρή ζώνη και την αποκατάσταση των κοιμητηρίων», δήλωσε μετά το πέρας της συνόδου ο ΓΓ των ΗΕ.
Έστειλε την ίδια ώρα το μήνυμα ότι «από την αρχή της θητείας μου, έχω δεσμευτεί για την ασφάλεια και ευημερία των Κυπρίων, των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων. Και σήμερα ήταν μια ακόμη προσπάθεια για να βρεθεί ένας τρόπος προόδου. Αυτές οι συζητήσεις διεξήχθησαν σε ένα εποικοδομητικό κλίμα, με τις δύο πλευρές να δείχνουν σαφή δέσμευση για πρόοδο και συνέχιση του διαλόγου».
ΓΓ: Πρόοδος από το 2017
Δίνοντας το στίγμα της προσέγγισής του αναφορικά με τις θετικές εξελίξεις στην προσπάθεια που βρίσκεται σε εξέλιξη, ο Αντόνιο Γκουτέρες τόνισε ότι «είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ακόμα και πριν από το Κραν Μοντανά, από το 2017 έως σήμερα, δεν υπήρξε πραγματική πρόοδος σε κανένα τομέα. Σήμερα, όμως, υπήρξε ουσιαστική πρόοδος. Και ελπίζω ότι τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης ή οι πρωτοβουλίες για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης, μαζί με την απόφαση να πραγματοποιηθεί πολύ σύντομα η επόμενη συνάντηση και την αποδοχή από όλους του διορισμού ενός προσωπικού απεσταλμένου για την Κύπρο, για να προετοιμάσει τα επόμενα βήματα, δείχνουν την αίσθηση δέσμευσης και την αίσθηση επείγοντος, που πιστεύω ότι ήταν εξαιρετικά σημαντικά. Είναι μια νέα ατμόσφαιρα». Σε αυτό το πλαίσιο ανέφερε ότι «θα διορίσω νέο προσωπικό απεσταλμένο. Δεν έχει επιλεγεί ακόμα. Πριν από τη συνάντηση, ούτε καν ήξερα αν θα μπορούσα να διορίσω απεσταλμένο».
Ολγκίν υπό προϋποθέσεις
Σύμφωνα πάντως με διπλωματικές πηγές που μίλησαν στον «Π», το πρόσωπο το οποίο προσανατολίζεται να διορίσει ο ΓΓ ως προσωπικό του απεσταλμένο είναι η γνωστή μας Μαρία Άνχελα Ολγκίν, υπό την προϋπόθεση φυσικά ότι θα εξασφαλίσει τη συγκατάθεση όλων των πλευρών ως προς το πρόσωπό της.
«Κόκκινο» Φιντάν σε Τατάρ
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ο Τ/Κ ηγέτης, μετά το πέρας της διάσκεψης, δεν έθεσε ζήτημα λύσης δύο κρατών. Ωστόσο, υπάρχει εξήγηση καθώς σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών δεν επέτρεψε στον Ερσίν Τατάρ να θέσει θέμα λύσης δύο κρατών μετά το πέρας της διάσκεψης, αν και αντιθέτως εντός της αίθουσας της διάσκεψης επανέλαβε τις γνωστές του θέσεις τις οποίες όμως δεν συντήρησε ο Χακάν Φιντάν. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών τήρησε μετριοπαθή στάση και γι' αυτό βγήκε άσπρος καπνός από τη σύνοδο. Διπλωματικές πηγές ανέφεραν παράλληλα στον «Π» ότι στο πλαίσιο της διευρυμένης συνάντησης ο Ερσίν Τατάρ έθεσε θέμα υδρογονανθράκων, με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη να απαντά ότι είναι έτοιμος να συζητήσει το θέμα, αλλά με την Τουρκία. Κατά τη διάρκεια της συνόδου φάνηκε, σύμφωνα με αρμόδια πηγή, το μεγάλο ενδιαφέρον της Άγκυρας για τις ευρωτουρκικές σχέσεις.
Ικανοποίηση Λευκωσίας
Ικανοποίηση εξέφρασε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης για τις εξελίξεις, τονίζοντας ότι προχωράμε προς τη σωστή κατεύθυνση. «Σήμερα έγινε ένα σημαντικό, πρώτο θετικό βήμα προς την κατεύθυνση της επανέναρξης των συνομιλιών. Αυτός είναι ο μεγάλος στόχος. Δεν είμαστε ακόμη εκεί, αλλά έγινε ένα σημαντικό βήμα», δήλωσε ο Πρόεδρος. Ιεράρχησε την ίδια ώρα, υψηλά την απόφαση του Γενικού Γραμματέα για τον διορισμό προσωπικού απεσταλμένου, ο οποίος θα ασχοληθεί με το θέμα της επανέναρξης των συνομιλιών, στη βάση του συμφωνηθέντος πλαισίου, την απόφαση για μια νέα διευρυμένη συνάντηση τον Ιούλιο, προκειμένου να αξιολογηθεί η πρόοδος που θα έχει επιτευχθεί από σήμερα μέχρι τότε καθώς και την επιστολή της ηγεσίας της ΕΕ, η οποία καθορίζει τη θέση της ΕΕ σε σχέση με την επίλυση του Κυπριακού, κάτι που επηρεάζει και τις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία και τις επιθυμίες της Άγκυρας.
Σε τοποθέτησή του μετά το πέρας της διευρυμένης συνάντησης, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, εξέφρασε αισιοδοξία για την πορεία των συνομιλιών αναφέροντας ότι, για πρώτη φορά από το 2017, η διαδικασία κινείται προς θετική κατεύθυνση. Επανέλαβε δε τη δέσμευση της κυπριακής κυβέρνησης για την επανένωση της Κύπρου στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών και του ευρωπαϊκού κεκτημένου. «Για πρώτη φορά από το 2017, βρισκόμαστε σε τροχιά θετικών εξελίξεων. Παραμένουμε προσηλωμένοι στη μεγάλη προσπάθεια επανένωσης της Κύπρου, σύμφωνα με το πλαίσιο του ΟΗΕ και το ευρωπαϊκό κεκτημένο, τις αρχές και τις αξίες», διεμήνυσε ο Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης.
Ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα της διευρυμένης συνόδου, δήλωσε από την πλευρά του και ο Τ/Κ ηγέτης Ερσίν Τατάρ.
«Έχουμε κάτι καλό»
Το στίγμα της προσέγγισης των Αθηνών έδωσε μιλώντας στον «Πολίτη» ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, ο οποίος εξέφρασε τη θέση ότι «μετά από σχεδόν 8 χρόνια έχουμε κάτι καλό στο Κυπριακό».
Ο δρόμος προς την επόμενη διευρυμένη συνάντηση είναι ανηφορικός, αλλά πλέον οι συζητήσεις διεξάγονται μέσα σε μια νέα, λιγότερο τοξική ατμόσφαιρα.
